Verbeeld ik het mij, of was Eric Mouthaan vorige week op het RTL-nieuws een beetje aangeslagen nadat Sandy net was overgetrokken? Het zou mij op zich niet verbazen. De kwetsbaarheid van de mens bij een dreigende of net overgekomen orkaan – zelfs dus in De Stad New York – hakt er best in weet ik uit eigen ervaring. In september 2004 maakte ik Ivan op Curaçao mee.

Normaalgesproken hebben de benedenwindse eilanden in het Caribisch gebied nooit last van orkanen (behalve in 1877 met Tecla). Zij worden meestal gespaard, terwijl de bovenwinden wel de klos zijn. Vooral op Haiti is het ieder jaar weer feest, maar ook Sint Maarten is twee keer getroffen. Door Luis in 1995 en door Lenny in 1999. Dat maakt wel dat de eilanden in het noordelijke deel van de Cariben beter zijn voorbereid. In de constructie van de huizen bijvoorbeeld. En ook in de handelingen direct voor de storm.

Welnu, op Curaçao leek niemand goed voorbereid toen TeleCuraçao de komst van Ivan meldde. Sommigen – waaronder ik – gingen meteen in de paniek en over tot actie. De orkaan komt, wat moet ik doen! Al snel begin je met liters water inslaan, familiepakken wc-papier, zakken rijst en gedroogde bonen, muesli, blikken poedermelk en ook vers eten. Verder alle losstaande zaken uit je tuin naar binnen, je ramen diagonaal afplakken of dichttimmeren en je bezinetank volgooien. Anderen bleven rustig bierdrinken onder de boom. Alhoewel rustig? De wind is al flink toegenomen.

Tijdens de avondspits is het bij de supermarkten en benzinestations een gekkenhuis. Overvolle parkeerterreinen, overal auto’s op de stoep en ellenlange rijen voor de pomp. Maar langzaamaan wordt het stiller. Iedereen zit thuis voor de buis. TeleCuraçao doet verslag over de naderende orkaan. Gaat hij ons echt raken? Als storm? Of als orkaan? En wat houdt dat in? Kan het dak opeens de lucht invliegen? Zijn de ramen bestand tegen de harde wind? Krijgen we te maken met overstromingen? Tot diep in de nacht ben ik aan de buis gekluisterd. Het blijkt dat Ivan nog niet deze nacht zal aankomen, dus ik ga min of meer gerust slapen. Maar ik schrik vaak wakker.

De volgende morgen stormt het al in lichte mate. De wolken waaien in sneltreinvaart voorbij. De lucht is donkergrijs. Even buiten voelen: je waait niet direct weg, maar echt veilig voelt het ook niet. De straten zijn compleet verlaten. Geen auto’s, geen voorbijgangers, geen kip te bekennen. Zelfs de geiten van mijn buurman niet. Ik ga maar weer snel naar binnen en zet de tv aan. Aubrey Janga doet verslag vanaf de Seinpost. Dat is de berg om de hoek met de radio- en televisiezendmasten. Daar bovenop die Seinpost staat Aubrey met zijn microfoon en wild wapperend hemd. Hij komt erg heldhaftig over.

Maar wat kun je nu het beste doen als de orkaan werkelijk toeslaat. TeleCuraçao geeft allemaal tips, zoals “blijf binnen”, maar ook “schuil in de kleinste ruimte van je huis”. Je toiletruimte dus of anders je badkamer. Hoe kleiner de ruimte, hoe steviger de constructie, luidt de uitleg. Nu is mijn badkamertje best een gezellig hok met roze tegeltjes en veel licht, maar voorlopig blijf ik liever in de woonkamer van mijn nieuwe woning in de wijk Rooi Santu. Ik woon er pas sinds een week. Eigenlijk is het best fijn om op deze manier kennis te maken met het nieuwe onderkomen: alleen en afgesloten van de buitenwereld op TeleCuracao na. Radio en telefoon doen het niet. Een mooie dag om mijn spullen een plekje te geven. Ivan wordt pas tegen middernacht verwacht.

Maar dan slaat de vermoeidheid toe. Het was niet de bedoeling, want hoe kun je naar het kleinste kamertje in huis rennen als je slaapt, maar het gebeurt toch: ik val in een diepe slaap. Pas de volgende ochtend word ik wakker. Waar is de storm! Ik ben er nog. Alles staat er nog. Ik ren naar de tv. Held Aubrey is vervangen door held Franklin de Hasseth. Het is met een sisser afgelopen. Ivan heeft Curaçao inderdaad rond middernacht vanuit het oosten op een haar na benaderd, maar is in de laatste minuut afgebogen naar het noorden. Ongelooflijk. Het spoor is goed te volgen op een filmpje van het National Hurricane Center.

Ivan was een grote jongen. Een van de tien heftigste orkanen die het Caribisch gebied tot nu toe heeft gekend. Niet voor niets kreeg hij de bijnaam ‘De verschrikkelijke’. Na Ivan is het relatief rustig gebleven op Curaçao tot 2008 toen Omar langs het eiland schuurde. “Het leek wel herfst zoals ze in Nederland kennen”, beschrijft een neef. “De zon was ruim twee dagen lang niet te zien en het regende soms urenlang door. De wind was zuidwestelijk (in plaats van oostelijk) en af toe hard tot stormachtig in windstoten. De schade was groot.” Op Versgeperst.com kun je de beelden bekijken en tevens een overzicht van de orkaangeschiedenis op Curaçao.

De storm is voorbij. Ivan liep goed af. De verkiezingen in de VS gelukkig ook. Sandy zal nog lang sporen nalaten. De economische crisis ook. In Nederland moet nog wat gebeuren met een zeker regeerakkoord. Maar het merendeel van de herfstblaadjes is nu wel gevallen. Even aanharken en niet die op het dak bij de afvoerpijp ‘vergeten’ als je overstromingen en lekkages wilt voorkomen.

Praktisch

• De checklist Hoe overleef ik een orkaan van de Wereldkids van Radio Nederland Wereldomroep
• De practical joke ná Ivan: Het Spaanse woord ‘tal’ betekent ‘een zekere’. Als je het hebt over ‘een zekere Ivan’ en je schrijft de woorden aan elkaar vast, dan wordt het Talivan. De v klinkt in het Spaans als een b.